Cơ chế phí không phù hợp với kinh tế thị trường
Hiện nay, việc quản lý kết cấu hạ tầng (KCHT) đường sắt và bảo trì công trình đường sắt do Nhà nước đầu tư được ngân sách Nhà nước bảo đảm kinh phí. Theo quy định hiện hành, có hai loại công trình KCHT đường sắt gồm công trình trực tiếp liên quan đến chạy tàu và công trình không trực tiếp liên quan đến chạy tàu.
Đối với công trình trực tiếp liên quan đến chạy tàu, DN kinh doanh vận tải đường sắt phải trích nộp 8% phần doanh thu vận tải để nộp phí sử dụng KCHT đường sắt vào ngân sách Nhà nước. Còn công trình không trực tiếp liên quan đến chạy tàu như kho, bãi, nếu cho thuê, DN đường sắt phải trích 20% tiền thu cho thuê sử dụng KCHT đường sắt (không bao gồm thuế giá trị gia tăng) để nộp ngân sách Nhà nước.
"Để chuyển từ cơ chế phí sang cơ chế giá, cần phải có lộ trình thực hiện. Vì vậy, Dự thảo Luật cũng đề nghị thời gian chuyển đổi cơ chế này là 5 năm. Đây là quãng thời gian cần thiết để các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền rà soát, hoàn thiện định mức riêng biệt cho công tác quản lý KCHT đường sắt theo hướng chuyên nghiệp hóa; Tổ chức rà soát, đánh giá lại giá trị tài sản KCHT đường sắt hiện có để có cơ sở quản lý”.
Ông Vũ Quang Khôi
Cục trưởng Cục Đường sắt VN
|
Theo Cục trưởng Cục Đường sắt VN Vũ Quang Khôi, quy định trên đến nay bộc lộ một số tồn tại, bất cập so với thực tế. Việc quy định phí sử dụng KCHT đường sắt không khuyến khích được các DN kinh doanh vận tải đường sắt phải tính toán các phương án vận tải tối ưu để hạn chế việc chạy rỗng hoặc tăng hệ số lấp đầy nhằm giảm thiểu chi phí, hạ giá thành sản xuất và giá cước vận tải, tăng năng lực cạnh tranh dịch vụ vận tải đường sắt. Đồng thời, cơ chế phí chưa phù hợp với cơ chế thị trường, chưa khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư KCHT đường sắt.
“Việc làm này hạn chế sự cạnh tranh lành mạnh giữa các DN kinh doanh đường sắt đồng thời hạn chế nguồn thu cho ngân sách Nhà nước để tái đầu tư cho KCHT đường sắt”, ông Khôi nói.
Tại hội thảo “Tham vấn dự thảo Nghị định quy định việc quản lý, sử dụng và kinh doanh tài sản KCHT đường sắt” do Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) tổ chức mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí cũng cho rằng, quy định tính phí sử dụng hạ tầng đường sắt dựa trên doanh thu vận tải của DN kinh doanh đường sắt và giá cho thuê là chưa hợp lý theo cơ chế thị trường, làm triệt tiêu năng lực cạnh tranh của DN vận tải và các đơn vị thuê KCHT, dẫn đến thất thu kinh phí để tái đầu tư hạ tầng đường sắt.
Nguồn: Báo Giao thông